Nhiều người Nhật mong đợi ông Obama có chuyến thăm lịch sử tới Hiroshima. Ảnh: Reuters |
Sau khi Nhật Bản tổ chức hội nghị thượng đỉnh nhóm G7 vào cuối tháng 5, ông Obama và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe sẽ tới Hiroshima, tờ Nikkei hôm nay dẫn nguồn tin quan chức Mỹ giấu tên.
Đầu tháng 4, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã tới Hiroshima, tưởng niệm nơi xảy ra một trong những hoạt động cuối cùng của Thế chiến II. Ông Kerry đã tới thăm bảo tàng hòa bình và mái vòm nguyên tử, công trình hiếm hoi còn trụ vững sau khi Mỹ thả bom nguyên tử.
Người Nhật quan tâm tới chuyến thăm mang tính lịch sử của tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga, cho biết đây là vấn đề của phía Washington, hiện chưa thể xác thực báo cáo cho rằng chuyến thăm sẽ diễn ra.
Việc ông Obama tới Hiroshima rất có thể sẽ dấy lên tranh luận giữa các ứng viên đang chạy đua vào ghế tổng thống Mỹ. Ngày 6/8/1945, Mỹ thả bom nguyên tử xuống Hiroshima, ba ngày sau đến lượt Nagashaki phải hứng chịu thứ vũ khí hủy diệt này. Người Mỹ coi đây là hành động đẩy nhanh việc kết thúc chiến tranh ở châu Á - Thái Bình Dương, buộc Nhật đầu hàng.
Theo Nikkei, ông Obama chắc chắn sẽ sắp xếp để chuyến thăm "không phải là lời xin lỗi", thay vào đó là bài phát biểu kêu gọi một thế giới không vũ khí hạt nhân.
Cuộc họp của các ngoại trưởng G7 hôm 10-11/4 đã ban hành "Tuyên bố Hiroshima", khẳng định "thế giới không vũ khí hạt nhân là cách thúc đẩy ổn định tình hình quốc tế".
80.000 người Nhật đã thiệt mạng ngay lập tức khi chiếc máy bay ném bom B-29 Enola Gay ném bom nguyên tử xuống Hiroshima. Hàng nghìn người khác chết sau đó do chấn thương và bức xạ. Nhiều người còn sống đến nay vẫn được chính phủ trợ cấp.
Ở Nagasaki, 40.000 người thiệt mạng vì bom nguyên tử. Hai vụ thả bom khiến Nhật hoàng Hirohito phải tuyên bố đầu hàng bởi "những loại bom mới quá sức tàn nhẫn".
Trở thành đồng minh của Mỹ sau Thế chiến II và được Washington bảo vệ dưới chiếc ô hạt nhân, Nhật tuyên bố ba nguyên tắc phi hạt nhân năm 1967: không sở hữu, không sản xuất, không cho phép vũ khí hạt nhân được mang vào lãnh thổ.
Văn Việt